سپاس پروردگار بهارآفرین را که نوشیدن ترنم دلنواز گام‌های بهاری دیگر را ممکن ساخت در دشت‌های وسیع و پرباری که آذربایجانش نام نهاده‌اند.

دیر زمانی است به رقعه و خط نوشته، یادگار گذاشته‌اند مردمان دیروز که از بهشت خدای عزوجل تا به این ملک، دو گام راه است؛ و این روزها این دو قدم را در هر شهر آذربایجان که طی کنی، شکوه و شکوفه و شادمانی می‌یابی و لمس می‌کنی لطف خدای تعالی به این دشت و دمن تا چه اندازه بی‌پایان بوده است.

منطقه سیلوانا با وجود دریاچه‌های کوچک و زیبا در پای کوه‌ها و رودخانه‌ها و آبشارهایی که در این منطقه سرازیر هستند، این سرزمین را به صورت تکه‌ای از بهشت درآورده و هرکسی را که پای در این سرزمین می گذارد مات و مبهوت از زیبایی‌هایش می‌کند و هر بار که به آنجا سفر کنی انگار برای نخستین بار است که آنجا را می‌بینی و مکان‌ها و زیبایی‌ها را کشف می‌کنی.

به گزارش توریست ها به نقل از ایسنا، منطقه آذربایجان غربی، سیلوانا یکی از مناطق بکر در اطراف شهرستان ارومیه در سال 86 به عنوان یکی از مناطق نمونه گردشگری آذربایجان غربی مورد تصویب قرار گرفته و مقرر شده تا زیرساخت‌های مناسب از جمله هتل، مسافرخانه و راه‌های مناسب برای استفاده مسافران و گردشگران فراهم شود.

برای مطلع شدن از وضعیت و چند و چون اجرای مصوبات این منطقه نمونه گردشگری ابتدا به سراغ بخشدار سیلوانا رفتیم. یحیی خسروزاده، بخشدار سیلوانا گفت: نبود امکانات زیرساختی گردشگری سبب گمنامی این منطقه در میان گردشگران شده است.

وی با بیان این‌که تبدیل این منطقه به عنوان منطقه‌ی نمونه‌ی گردشگری در سال 89 تصویب شده است، اظهار کرد: تبدیل «سیلوانا» به منطقه‌ی نمونه‌ی گردشگری نیازمند آماده‌سازی زیرساخت‌های مناسب از جمله راه‌های استاندارد و هتل‌های اقامتی مناسب است.

بخشدار سیلوانا ادامه داد: توافق‌های اولیه و مرحله استعدادیابی از طریق اداره میراث فرهنگی، انجام و مقرر شد که مکان‌هایی که قابلیت گردشگری دارند، در این منطقه دست نخورده باقی‌مانده و به صورت روستاهای گردشگری مورد استفاده گردشگران قرار بگیرند.

بخشدار سیلوانا با اشاره به استعدادهای گردشگری در این منطقه، توضیح داد: سیلوانا یکی از 19 منطقه جهان است که اکسیژن خالص دارد و از قابلیت زیادی برای توسعه گردشگری بهره‌مند است

وی همچنین با اشاره این‌که اکثر مردم سیلوانا به کشاورزی و دامپروری مشغول هستند، اضافه کرد: پرورش عسل مرغوب از زنبورهایی که به صورت مهاجر در این منطقه وارد شده‌اند، یکی دیگر از ویژگی‌های منحصر به فرد این منطقه به شمار می‌رود.

خسروزاده خاطر نشان کرد: در حال حاضر اقامت گردشگران در سیلوانا کوتاه است و شب را در اینجا نمی‌مانند، در واقع اینجا مقصد اصلی گردشگران نیست، ولی اگر زیرساخت‌های اقامتی نه چندان گران قیمت اما متناسب با اقلیم و زندگی بومی مردمان مهیا شود، می‌تواند تحولی بزرگی در این منطقه به وجود آورد.

"شاهین شرقی" شهردار سیلوانا نیز به خبرنگار ایسنا گفت: ظرفیت‌های گردشگری موجود در منطقه سیلوانا می‌تواند سالانه میلیون‌ها گردشگر را به استان جذب کند، ولی هیچ امکاناتی برای گردشگران فراهم نیست.

وی افزود: منطقه سیلوانا یک بهشت دست نخورده برای جذب گردشگر است، ولی سرمایه‌گذاری در این بخش با مشکل مواجه است و تاکنون سرمایه‌گذاری نتوانسته موفق به سرمایه‌گذاری شود. شهرداری نیز بودجه محدودی دارد و با درآمدی که دارد فقط می‌تواند به امور شهری و نگهداری از چند خیابان بپردازد و توانایی سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری را ندارد.

شهردار سیلوانا با بیان این‌که در این منطقه هر دستگاه، ادعایی بر سر یک منطقه دارد، تصریح کرد: اداره میراث فرهنگی از زمان اعلام شدن سیلوانا به عنوان منطقه نمونه گردشگری قول‌های برای ایجاد زیرساخت‌های لازم در راستای ساخت هتل و دیگر امکانات برای گردشگران داده بودند که تاکنون عملی نشده است

برای پاسخ به این‌که چرا این منطقه با داشتن چنین پتانسیل‌های گردشگری نتوانسته آن طور که شایسته است میزبان مسافرانی که از مناطق مختلف برای دیدن این منطقه‌ای که گویی تکه از بهشت خدا بر روی زمین است، باشد به سراغ مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی رفتیم

"جعفر ذوالفقاری" در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا عنوان کرد: منطقه نمونه گردشگری سیلوانا از سال 86 مورد تصویب قرار گرفته ولی متاسفانه به دلیل کمبود اعتبار از زیرساخت‌های مورد نیاز برای جذب گردشگر و مسافر بهره‌مند نشده است.

وی ادامه داد: البته قسمت‌هایی از این منطقه به صورت مناطق بکر و دست نخورده مورد استفاده گردشگران قرار می‌گیرد

مدیر کل میراث فرهنگی آذربایجان غربی در پاسخ به این‌که چرا سرمایه‌گذاری توسط بخش خصوصی در این منطقه ناکام مانده است؟ گفت: بوروکراسی‌های موجود بر سر راه سرمایه گذاری به ویژه در حوزه گردشگری و سنگ اندازی‌هایی که در این مورد، وجود داشته مانع انجام سرمایه گذاری در این منطقه شده است.

به گزارش ایسنا، منطقه سیلوانا با آبشار و روستای سوله دوکل، قله دالامپر و دریاچه‌هایی که در پای این کوه به وجود آمده‌اند به راستی که چشم‌ها را خیره و روح را نوازش می‌دهد ولی توجه نداشتن به این سرمایه‌های عظیم خدادادی، مردم منطقه را از سودی که می‌تواند از جذب گردشگر به دست آید و گردشگران نیز از این منطقه لذت ببرند، بی نصیب کرده است.

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه گفت: مسئولین اداره کل از سرمایه گذاری برای توسعه اکوتوریسم حمایت کنند.

نصرت اله سپهر در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، منطقه کرمانشاه، اظهار کرد: روستای پیران در استان کرمانشاه یکی از روستاهای زیبای توریستی، تفریحی حومه شهرستان تاریخی سرپل ذهاب واقع شده است که شرایط ویژه‌ای برای توسعه اکوتوریسم دارد.

هواشناسی کرمانشاه

وی افزود: پیران از جمله روستاهای جلگه‌ای، کوهستانی است که با توجه به منابع آبی مناسب از شرایط بسیار خوبی در جذب گردشگر برخوردار است. باغات متعدد، آبشار پیران و بافت طبیعی و فوق العاده منطقه و نزدیکی آن به شهرستان سرپل ذهاب علاقمندان زیادی را برای تفریح به آنجا می‌کشاند.

این مقام مسئول تصریح کرد: قرار گرفتن روستا در قطب گردشگری قصرشیرین امکان بازدید گردشگران روستا به سایر جاذبه‌های منطقه، نظیر مقبره احمد بن اسحاق، نقش آنوبانی نی، قلعه زیج منیژه و همچنین مجموعه 14 سرابی که از معروفترین آنها سراب‌های پل ماهیت، پیران، ماران و قلعه شاهی است را میسر می‌سازد.

وی خاطرنشان کرد: روستای پیران یکی از چهارده روستای هدف گردشگری در استان کرمانشاه است که در سال 1385 به عنوان روستای هدف گردشگری انتخاب شد. روستای پیران با این که به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری استان معرفی شده است اما این زیبای ناشناخته چندان که باید مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار نگرفته است. این روستای دیدنی زمینه زیادی برای ایجاد تله کابین و هتل دارد.

وی تصریح کرد: این منطقه که استعدادهای اکوتوریستی فراوانی دارد، می‌تواند با جذب گردشگران، تحول اساسی، نه تنها در اقتصاد مردم مهماندوست روستا، بلکه در منطقه ایفا کند

سپهر یادآور شد: اداره کل میراث فرهنگی استان کرمانشاه از تمامی سرمایه گذارانی که قصد سرمایه گذاری در روستاهای هدف گردشگری به منظور توسعه اکوتوریسم و فراهم کردن امکانات لازم برای جذب گردشگر را دارند حمایت می‌کند. این حمایت‌ها شامل واگذاری زمین، ایجاد زیرساخت‌ها و کمک در ارائه تسهیلات بانکی خواهد بود.

یک پژوهشگر حوزه‌ی گردشگری گفت: در ایران، مناطق عجیبی برای گردشگری وجود دارد که علاقه‌مندان می‌توانند به آن‌ها سفر و صحت مطالبی را که درباره‌شان مطرح می‌شود، بررسی کنند.

به گزارش توریست ها به نقل از ایسنا، هدف همه‌ی گردشگران از سفر، فقط تماشای مناظر دیدنی و خوش‌گذرانی نیست، بلکه برخی هم هستند که برای برطرف کردن احساس کنجکاوی، کسب دانش و ... سفر و مقصد خود را انتخاب می‌کنند. مونا زیدی مناطقی را در ایران معرفی کرد که افراد کنجکاو می‌توانند برای کشف آن‌ها سفر کنند.

باغی که از درختانش سنگ آویزان است!

این پژوهشگر حوزه‌ی گردشگری باغی را معرفی کرد که با بقیه‌ی باغ‌ها متفاوت است. او درباره‌ی این باغ توضیح داد: در 40 کیلومتری جنوب شرقی سیرجان، باغی قرار دارد که به آن «باغ سنگی درویش‌خان» می‌گویند. این باغ از 40 سال پیش که زمین زراعی شخصی به نام‌ «درویش‌خان» دستخوش اصلاحات ارضی شد، حالت طبیعی خود را از دست داد، چون درویش‌خان به نشانه‌ی اعتراض و در واقع به‌خاطر رنجی که از این اتفاق کشیده بود، درخت‌های باغش را که دیگر خشک شده بودند، در جای دیگری کاشت و سنگ‌هایی را از کوه‌های اطراف جمع کرد و به‌عنوان میوه‌ی درختانش از آن‌ها آویزان کرد. این کار باعث شد که مردم، پیرمرد را مجنون بدانند و کر و لال بودن پیرمرد نیز بر این شایعه‌ها افزود و باعث شد که کنجکاوی و اشتیاق گردشگران برای کشف این ماجرا برانگیخته شود.

او با بیان این‌که مشابه این باغ در کشور مکزیک نیز وجود دارد، افزود: باغی به نام «جزیره‌ی عروسک‌ها» در مکزیک وجود دارد که توسط مردی به نام «دون ژولیان سانتانا» ساخته شده‌ است. سانتانا مرد گوشه‌نشینی است که دنیا و خانوده‌اش را ترک کرد و 50 سال از عمرش را صرف ساختن یک باغ وحشتناک کرد. او بعضی از عروسک‌های کهنه را از زباله‌دانی‌های شهر جمع می‌کرد و بعضی دیگر را از راه مبادله‌ی میوه‌های باغ با عروسک به‌دست می‌آورد و بعد آن‌ها را از درخت‌ها آویزان می‌کرد. بازدیدکنندگان هم از دیدن عروسک‌های آویزان از درخت‌ها وحشت می‌کردند.

جنگلی که از آن صدای جیغ به گوش می‌رسد

زیدی درباره‌ی جنگلی که از آن صدای جیغ به گوش می‌رسد نیز گفت: در جنوب شهر مشهد، یک جنگل کنار روستایی قرار دارد. مدتی است که هنگام شب در این منطقه، صدایی عجیب و وحشت‌آور از میان درختان آن به گوش می‌رسد که سابقه نداشته است. مردم محلی می‌گویند که به‌محض تاریک شدن هوا، صدایی شبیه صوت یا جیغ از میان درختان این منطقه به گوش می‌رسد. این منطقه‌ در جاده‌ای که از جنوب مشهد به سمت کوه‌های بینالود و مشخصا روستای دیدنی مغان و غار آن منتهی می‌شود، واقع شده است و به نام کوه‌های خلج شهرت دارد.

او ادامه داد: برخی ساکنان منطقه، این صداهای وحشت‌آور را از ملخ‌هایی می‌دانند که به این منطقه هجوم آورده‌اند و شب‌ها به درختان پناه می‌برند، برخی دیگر نیز عواملی ناشناخته را از جمله آب‌وهوا، دلیل به‌وجود آمدن این صداها می‌داننند. این منطقه در دره‌ای واقع‌ شده که رودخانه‌ای از آن می‌گذرد. این رودخانه هر سال در یک فصل خشک می‌شد، ولی از سال 1390، یعنی درست از سالی که این صداها از جنگل شنیده می‌شود، همچنان آب در آن جریان دارد و همین امر باعث جلب توجه مردم و به تبع آن، ترس آن‌ها از این پدیده‌ی شگفت‌انگیز شده است. وحشتی که می‌تواند گردشگران کنجکاو را به‌ سوی خود جلب کند.

آیا ایران «مثلث برمودا» دارد؟

زیدی با اعتقاد به این‌که «ریگ جن» شگفت‌انگیزترین، اسرارآمیزترین و ترسناک‌ترین منطقه در ایران است، توضیح داد: این منطقه‌ی کویری که پر از تپه‌های ماسه‌یی است، در جنوب سمنان قرار دارد. این منطقه در شرق دریاچه‌ی نمک، شمال چوپانان و انارک و غرب جندق، یعنی در کویر مرکزی ایران واقع است و به‌دلیل وسعت زیاد و نداشتن چشمه یا چاه آب، در گذشته‌های دور، کاروان‌ها از آنجا عبو نمی‌کردند و فقط در سال‌های اخیر، گروه‌هایی از محققان و سیاحان به این منطقه رفته‌اند.

او اظهار کرد: «ریگ جن» با وسعتی حدود 3800 کیلومترمربع در حاشیه‌ی شمالی‌اش به کوه گوگردی و در حاشیه‌ی شرقی‌اش به جاده‌ی دامغان می‌رسد. بهترین مسیر دستیابی به آن، بخش شمال شرقی «پارک ملی کویر» است، جاده‌ی سنگ‌فرش ملک‌آباد که البته داخل مرز پارک است و زیر نظر سازمان حفاظت محیط‌ زیست اداره می‌شود. مسیر دیگر برای ورود به «ریگ جن» جندق است که در بخش شرقی پارک قرار دارد. چند سال پیش، علی پارسا - کویرشناس مقیم آمریکا - همراه میران‌زاده - رییس وقت پارک ملی کویر - با هواپیما بر فراز «ریگ جن» پرواز کردند تا ثابت کنند این منطقه شباهتی با «مثلث برمودا» ندارد.

وی درباره‌ی نگاه محلی‌ها به این منطقه، توضیح داد: محلی‌ها، چوپان‌ها و ساربان‌ها معتقدند که اگر کسی پایش به «ریگ جن» برسد، ناپدید و توسط ارواح و موجودات ماورایی به قلب «ریگ جن» فرستاده می‌شود! یکی از کاوشگران می‌گوید که حتی شترهای اهالی کویر هم وقتی به این منطقه می‌رسند، می‌ایستند و حرکت نمی کنند. «آلفونز گابریل» اتریشی و یک کاوشگر سوئدی قصد داشتند این منطقه را کشف کنند، اما هیچ‌کدام نتوانستند از این بخش کویر عبور کنند و «گابریل» فقط با عبور کردن از عرض منطقه، به‌ناچار به سمت یزد برگشت و این وظیفه به کاوشگران کنجکاو ایرانی محول شد. در نهایت، علی پارسا همراه با گروهش توانست از طول این کویر عبور کند.

او گفت: این منطقه، پوشش گیاهی و جانوری ندارد و تا کنون گزارشی درباره‌ی حیواناتی که احتمال دارد در اینجا زندگی کنند، ارائه نشده است. شن‌زارهای گسترده‌ی این منطقه و باتلاق‌های آن، هر انسانی را به وحشت می‌اندازد. اگر کسی بدون تجهیزات لازم به این منطقه سفر کند، گرفتار گل و لجن‌های بیابان می‌شود و به قولی، به کسانی می‌پیوندد که در این بیابان ناپدید شده‌اند!

وی افزود: تماشا و کاوش در این منطقه می‌تواند مورد علاقه‌ی گردشگرانی باشد که هدف‌شان از سفر، چیزی به‌جز تفریح است.

دیوارهایی که اجساد کودکان در آن‌ها دفن بود

زیدی اظهار کرد: هر ‌سال، گردشگران زیادی به تماشای بقایای ارگ بم می‌روند، ولی می‌توان فقط به‌خاطر ابهت و شکوه ارگ بم، از این قدیمی‌ترین سازه‌ی خشتی دنیا دیدن نکرد؛ چندی پیش، خبر کشف جسد چند کودک در دیوارهای بلند ارگ بم، توجه کارشناسان خارجی را جلب کرد و گروهی از باستان‌شناسان ژاپنی تصمیم گرفتند همراه با تیم گزارشگران، راهی ویرانه‌های ارگ بم شوند و به تحقیق درباره‌ی موضوع مطرح‌شده‌ بپردازند.

این پژوهشگر ادامه داد: ماجرا از این قرار بود که به‌طور رسمی، نخستین‌بار یک باستان‌شناس (نرگس احمدی) در گزارشی اجمالی، به کشف اسکلت نوزادهایی در ارگ بم اشاره کرد (گزارش‌ها و مقالات سالانه ی پروژه‌ی نجات‌بخشی میراث فرهنگی بم، س 1، ش 1، 1384). او از ماه‌های آغاز پس از زلزله، برای بررسی میزان تخریب به ارگ رفته بود. در آن روزها، رسانه‌ها با عناوینی مانند «گره معما در دست مومیایی‌ها»، «ابهام درخصوص کشف جسد در ارگ بم»، «کشف مومیایی کودکان در لابه‌لای حصارهای ارگ بم» و ... از این ماجرا صحبت کردند و خبرهایی، از سکوت مسوولان تا تکذیب خبر کشف اجساد تازه‌ی نوزادان، منتشر شد. برای پرس‌وجو درباره‌ی این ماجرا، علاقه‌مندان می‌توانند به دیدن ارگ بم بروند.

این پژوهشگر حوزه‌ی مردم‌شناسی در پایان، به خبرنگار ایسنا گفت: این مناطق، ترس را در بازدیدکنندگان برمی‌انگیزند. وجود چنین جاذبه‌هایی در کشورهای دیگر، ممکن است برای گردشگران علاقه‌مند به «گردشگری سیاه» جذاب باشد و برای دیدن آن‌ها هزینه صرف کنند. در ایران نیز علاقه‌مندان به حوزه‌ی «گردشگری سیاه» می‌توانند به این مناطق بروند.

قلعه والی ایلام

معرفی قلعه والی:

قلعه والی در زمینی به مساحت ۱۷/۴۶۸۷ متر مربع احداث گردیده‌است که از این مقدار زمین، فضای سبزی به مساحت ۴/۱۷۹۲ متر مربع در ضلع جنوبی باقی مانده‌است. قلعه نمای جنوبی و شکلی تقریباً ذوزنقه‌ای دارد این قلعه زیر بنایی برابر ۰۱/۱۴۶۶ متر مربع دارد و مساحت حیاط درونی آن برابر ۴/۱۳۶۳ متر مربع است.قلعه والی در زمان ساخت در فضایی کاملاً باز ساخته شده ولی با پیش رفت شهرنشینی اطراف آن با ساختمانهای مسکونی و اداری محصور گردید. موقعیت قلعه به نحوی است که از سمت شمال با کوچه‌ای شش متری و از سمت غرب با خیابانی هشت متری از ساختمانهای مسکونی اطراف خود جدا شده‌است. از شرق نیز با ساختمان اداری اداره کل امور اقتصاد و دارائی ایلام محصور شده شده‌است و از جنوب به خیابان پاسدارن منتهی می‌شود. در ضلع شمالی قلعه تالار (شاهنشین)زیبایی وجود دارد که ابعاد و اندازه داخلی آن بزرگتر از سایر اتاقها می‌باشد. در وسط تالار حوض کوچکی قرار دارد که اطراف و داخل آن با سنگ مرمر مزین شده بود و در زمان بازسازی با کاشی‌های رنگی تزئین گردید. این حوض در اطراف چشمه‌ای که در آن زمان پر آب بوده ساخته شده ولی به مرور زمان این چشمه خشک و کم آب شده بود و برای اینکه حالت نمادین چشمه حفظ شود در باسازی قلعه با اجرای لوله کشی این قسمت نیز مرمت گردید تا به دست فراموشی سپرده نشود. وجود نرده‌های مشبک آجری به رنگ فیروزه‌ای، تراس‌های سرپوشیده ضلع جنوبی همراه با پنجره‌های مشبک با شیشه‌های الوان، اورسی‌های قلعه، ستونهای دایره‌ای، سرستونهای منقوش در ایوان، قوسهای کمانی و تزئینی و کاربندی بالای آن با کاشی‌های رنگی، درختان بلند و کهنسال کاج و حوض مستطیل شکل در صحن جلوی قلعه چشم انداز کاملاً زیبایی به قلعه و معماری آن داده‌است.

تاریخچه و موقعیت :

قلعه والی یکی از بناهای فرهنگی-تاریخی عظیمی است که در ضلع شمالی خیابان پاسداران قرار دارد. این بنای تاریخی که یادگاری از ادوله و زمان‌های پیشین و در نوع خود بی نظیر است. در سال ۱۳۲۶ قمری به دستور غلام رضا خان والی فیلی در محله‌ای بنام حسین آباد فیلی که به ده بالا مشهور بوده، احداث گردید. غلامرضاخان والی این محل و بنا را برای اسکان خود در فصل تابستان انتخاب کرده و آن را بر روی تپه‌ای نه چندان بلند احداث کرد و با توجه به آن، ارتفاع فعلی کف حیاط از اطراف آن محدوده ۵/۳ تا ۴ متر است.

در مورد تاریخچه قلعه والی چنانچه از سنگ نوشته‌ای که در تخت خان (محله‌ای در ۱۵ کیلومتری شمال شرقی صالح آباد-ایلام) پیداست چنین آمده که غلام رضاخان بعد از ذکر چندین سطر از کارهای انجام شده خود می‌نویسد: امر به ساختن قلعه حسین آباد فیلی که مشهور به ده بالا است نمودم قلعه حمام و باغ به معماریت حاج درویش علی کرمانشاهی و حجاری رضاقلی در سال ۱۳۲۵ قمری به اتمام رسید.

بازسازی قلعه:

قلعه والی در زمان جنگ تحمیلی تا حدود ۵۰٪ تخریب شد که در سال ۱۳۶۷ با همکاری سازمان میراث فرهنگی بعد از دو سال تلاش بی وقفه در سال ۱۳۶۹ بازسازی آن به اتمام رسید و در اختیار مدیریت میراث فرهنگی استان ایلام قرار گرفت و در جریان بازسازی سعی بر آن شد که معماری و سبک دیرینه آن حفظ و تغییراتی در آن داده نشود ولی با توجه به این مسئله، تغییراتی جزئی از قبیل کارگزاری تیرآهن در سقف ایوانهای قلعه، سقف خرپشته‌ها و در اجرای طاق ضربی آنها، حذف و یا اضافه کردن دیوار در اتاقها و غیره داده شد.

در اجرای سقف کلیه اتاقه، از ملات گچ و آجر استفاده شده و در آنها از انواع و اقسام قوسهای بار بر و غیر بار بر(تزئینی) استفاده شده‌است. اسامی این قوسها عبارتند از : قوس جناقی، قوس نیم دایره (حلالی) و قوس سه قسمتی. قوس سه قسمتی فقط جهت نما سازی استفاده شده و بار بر نیست و برای بار بری قسمت‌هایی که در آن از این نوع قوس استفاده قوسی پنهان که در دل دیوار جاسازی شده‌است استفاده گردید.کلیه این قوسها از نظر اجرایی به سبک قوس رومی اجرا شده‌اند و اطراف آنها با شکستگی در آجر ه، برجسته نشان داده شده و همراه با کاشی‌های ریز رنگی تزئین شده‌اند. قوسهایی که به این سبک(سبک رومی) اجرا شده‌اند از مقاومت بالایی در مقابل فشارهای وارده بر خوردار هستند.

قلعه والی ایلام

ویژگی‌های معماری قلعه والی :

اکثر اتاق‌های قلعه تبادل داخلی داشته و تودرتو بنا شده‌اند، قلعه دارای ۲۰ اتاق بزرگ، پنج اتاق کوچک، چهار ایوان و دو تراس کوچک در ضلع جنوبی است. ضلع شرقی و غربی قلعه کاملاً با هم قرینه بوده و با کف حیاط اختلاف ارتفاعی حدود ۸۰ سانتیمتر دارند و با چهار پله سنگی با کف اتاقها و ایوان‌ها ارتباط دارند. قلعه با سه راه پله با چرخشی ۹۰درجه به پشت بام متصل می‌شود. قلعه دو برج نگهبانی به صورت نیم دایره در راس ضلع شمال شرقی و شمال غربی دارد و اطراف آن کنگره‌هایی جهت قرار گرفتن نگهبان‌ها برای دیده بانی وجود دارد. در داخل راهروها محلهایی به صورت طاق نما در دیوار احداث گردیده که محل استقرار نگهبانان بوده‌است. در راهرو مدخل ورودی ضلع شرقی، همچنین داخل اتاق شاهنشین و قسمت ورودی نگهبانی، سقف‌ها با کاشی‌های رنگی کار بندی و به وسیله گچبری‌های زیبایی تزیین شده‌اند در این قلعه شش زیر زمین در سه ضلع شمال، غرب و شرق وجود داردکه ارتفاع آنها تا زیر سقف دو متر است و روشنایی آنها به وسیله پنجره‌های مشبک آجری و رنگی از داخل حیاط تامین می‌گردد. عمده مصالح به کار رفته شده در ساختمان قلعه آجر و در مواردی از سنگ بوده‌است همانند کرسی چینی قلعه، دیوارهای حائل در ضلع جنوبی و استفاده از سنگ نما در ازاره داخل حیاط. در بازسازی قلعه در سقف‌ها و قوس ه، از ملات گچ، و در دیواره‌ها و زیر آجر فرشها از گل و آهک و در مواردی از ملات ماسه و سیمان استفاده شده‌است.

قلعه مذکور سه در ورودی در سه ضلع جنوب شرق و غرب دارد. ورودی اصلی قلعه در ضلع جنوبی قرار گرفته که با ۱۱ پله۲۰ سانتیمتری به داخل اتاق نگهبانی و سپس با هشت پله دیگر به کف حیاط مرتبط می‌شود. ورودی قلعه به سبک یونانی بنا شده بود. دیگر درهای قلعه به صورت خصوصی بوده و یا برای تردد مهمانها احداث شده‌اند که با راهروهایی سرپوشیده به داخل حیاط قلعه مرتبط می‌شوند، در منتها الیه دربها دو هشتی وجود دارد که نور تعدادی از اتاقها از آنجا تامین می‌شود این هشتی‌ها که در داخل یکی از آنها حوض کوچکی وجود دارد به هشت ضلع تقسیم می‌شوند. شکستگی در آجرها و اجرای طاق نماهایی در دیوار، اجرای انواع قوس بر سرنعل درگاه‌ها و ترئینات آجری بالای آنها زیبایی خاصی به هشتی‌ها داده‌است.

آینه کاری در قلعه والی ایلام

آینه کاری در سقف اتاقها معمول بوده که بقایایی از آن در یکی از اتاقهای ضلع غربی که به نحو بسیار زیبای اجرا گردیده بر جای مانده‌است. گچبری بر روی دیوارها و سقف اتاق شاهنشین به صورت نقوشی از گل و گیاه اجرا گردیده‌است. سنگ ازاره نمای بیرونی دیوار از سنگهای تراشیده شده مستطیلی شکل است که حالت برجسته نقشهای اسلیمی مختلف آن، در نمای دیوار بکار رفته شده‌است.

کاروانسرای عباسی، کهن‌ترین هتل ایران است که بعضی از خارجی‌ها وقتی به اصفهان سفر می‌کنند، فقط می‌خواهند در این هتل بخوابند، وگرنه حتی تا مرز انصراف از سفر به ایران پیش می‌روند.

به گزارش توریست‌ها به نقل از ایسنا، داستان پافشاری برخی مسافران و گردشگران خارجی برای اقامت در هتل یا همان کاروانسرای عباسی کاملا واقعی است. این را بارها مدیران آژانس‌های گردشگری گفته‌اند که چون نتوانسته‌اند اتاقی را در این هتل قدیمی که به کاروانسرایی تاریخی شهره است، رزرو کنند، گردشگران از رفتن به اصفهان منصرف شده‌اند یا آژانس طرف خارجی از فرستادن تور به ایران انصراف داده یا زمان اجرای تور در اصفهان جابه‌جا شده‌ است.

هتل عباسی با تبلیغ «کهن‌ترین هتل جهان» که روی سایت اینترنتی‌اش دیده می‌شود و نمایش تصاویری از شاهکار معماری ایرانی و مکتب اصفهان، گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به گذراندن حتی یک شب زیر این سقف تاریخی وسوسه می‌کند؛ ولی شرایط، قیمت و نظام هتلداری در این کاروانسرای قدیمی و البته دولتی به‌حدی دست‌وپاگیر است که خیلی‌ها را بر آن می‌دارد تا خود را درگیر این بازی چالش‌برانگیز نکنند.

این کاروانسرای قدیمی به‌دستور «شاه‌سلطان حسین صفوی» ساخته و به مادرش پیشکش شد و در زمان یورش افغان‌ها نیز تقریبا متروک شد. کاروانسرا در زمان «ظل‌السلطان» یک‌بار دیگر تعمیر و بعدها به آمادگاه پادگان اصفهان تبدیل شد. بنا را بار دیگر در سال 1336 تعمیر کردند که با قرار ماهانه 30هزار ریال در اجاره‌ی اداره‌ی قند و شکر اصفهان درآمد. می‌گویند این بهره‌برداری‌های نامناسب، کاروانسرای صفوی را از پا انداخت تا این‌که در سال 1336 به پیشنهاد «آندره گدار» که زمانی مشاور اداره کل باستان‌شناسی بود، شرکت‌ سهامی بیمه‌ی ایران آن را به مهمانخانه تبدیل کرد.

آماده‌سازی کامل بنا تا سال 1345 طول کشید. پس از آن به مدت دو سال، یک گروه هتلداری فرانسوی اداره‌ی این کاروانسرای تاریخی احیاشده را برعهده گرفت تا این‌که مدیریت آن به ایرانی‌ها سپرده شد، یعنی همان شرکت سهامی بیمه‌ی ایران. بعدها از کارمندان همین شرکت به‌عنوان مدیران این هتل بهره‌ گرفته شد، روندی که ظاهرا تا کنون ادامه دارد.

اقامت در این هتل دولتی برای بسیاری از ایرانی‌ها گران است؛ قیمت یک شب اقامت در اتاق معمولی یک تخته، براساس آنچه در سایت این هتل اعلام شده، 172هزار تومان است. گران‌ترین اقامت در این هتل نیز به سوییت صفوی با معماری باقی‌مانده و احیاشده‌ی دوره‌ی صفوی، به قیمت هر شب 700هزار تومان اختصاص دارد. سوییت‌های قاجار سبز و آپارتمان سه‌خوابه‌ی هتل نیز بین 500 تا 670هزار تومان برای هر شب قیمت دارند که در ردیف گران‌ترین‌های این هتل به حساب می‌آیند.

اما آنچه این روزها و با نزدیک شدن تعطیلات نوروز مورد بحث است، شیوه‌ی خاص هتلداری در این کاروانسرای قدیمی است که دردسرهایی را درست کرده، به‌طوری که آژانس‌های ایرانی تا زمانی که طرف خارجی اعلام درخواست نکرده باشد، ترجیح می‌دهند سراغ تنها هتل «5 ستاره‌» در اصفهان نرود.

محمدعلی واقفی - قائم‌مقام جامعه‌ی تورگردانان ایران - با متفاوت دانستن نظام هتلداری تنها هتل «5 ستاره» شهر گردشگری اصفهان، به خبرنگار ایسنا گفت: در قرارداد این هتل، بندی وجود دارد که به هر تور در ازای هر چند اتاق، یک سوییت هم داده می‌شود. این تقریبا یک اجبار است که معمولا ما را برای تقسیم این اتاق‌ها و سوییت‌ها بین گردشگران به دردسر می‌اندازد و در بسیاری از مواقع، گردشگران را ناراحت و معترض می‌کند که چرا در سوییت اقامت داده نشده‌اند، بعد از همه‌ی این دردسرها و سرانجام کار، هتل فاکتوری با قیمتی عجیب برای این بند اجباری می‌فرستد.

او اظهار کرد: این هتل برای این بند اجباری پول می‌گیرد، در حالی که در همه جای دنیا و حتی دیگر هتل‌های ایران، شرایط این‌طور است که وقتی برای اتاقی درخواست می‌دهیم و هتلدار قبول می‌کند؛ اما در زمان تحویل، آن اتاق خالی را در اختیار ندارد و مجبور می‌شود اتاق دیگری را حتی اگر شرایط بهتری داشته باشد، در اختیار گردشگر قرار دهد، باز هم همان پول اتاق قبلی را می‌گیرد؛ اما هتل عباسی این‌طور نیست و شرایط خاص خود را دارد، یعنی اگر به جای اتاق رزرو شده، سوییت هم بدهد، پول همان سوییت را حساب می‌کند نه اتاقی که از قبل درخواست داده بودیم.

این تورگردان سپس به شیوه‌ی رزرواسیون این هتل در تعطیلات نوروزی که به‌صورت دوره‌های چند روزه تنظیم شده است، اشاره و بیان کرد: این دوره‌ها معمولا سه شبه هستند که اگر گردشگر چهار شب یا زمانی بین دو دوره‌ی سه‌ شب را در این هتل اقامت داشته باشد باید پول شش شب را بدهد. تشریح این شرایط برای آژانس‌ها و گردشگران خارجی واقعا سخت و پیچیده است.

واقفی ادامه داد: به‌خاطر این شرایط خاص، تلاش ما این است که تا حد امکان، زیر بار رزرو اتاق در هتل عباسی نرویم و حتی آن را به خارجی‌ها پیشنهاد نکنیم، مخصوصا این‌که کیفیت ارائه‌ی خدمات این هتل اصلا متناسب با ظاهرش نیست و معمولا مسافر را متعجب می‌کند؛ ولی گاهی خارجی‌ها آن‌قدر اصرار و پافشاری می‌کنند که چاره‌ای برای ما نمی‌گذارند.

او در عین حال به نوعی به این کاروانسرا حق داد که هزینه‌های گرانی داشته باشد و افزود: در هر حال عباسی، کاروانسرایی تاریخی و قدیمی با هزینه‌ای بالا برای نگهداری است که باید به‌عنوان یک موزه به آن نگاه کرد. معمولا در دنیا چنین هتل‌هایی،‌ هزینه‌های بالایی دارند و از این نظر نمی‌توان ایرادی گرفت؛ ولی در اصفهان به‌خاطر محدودیت اقامت، بخصوص برای خارجی‌ها باید اصلاحاتی در شیوه‌ی هتلداری صورت گیرد.

محمدابراهیم ابراهیمی - دیگر عضو جامعه‌ی تورگردانان ایران - نیز به این موضوع اشاره کرد که اگر به برخی گردشگران خارجی گفته شود کاروانسرای عباسی، اتاق خالی ندارد از آمدن به ایران منصرف می‌شوند و گفت: بسیاری از آژانس‌های خارجی می‌دانند قرار است در چه جایی اقامت داشته باشند، آن را قبلا دیده‌اند و به گردشگران خود پیشنهاد می‌کنند؛ ولی وقتی اعلام می‌کنیم این هتل پر است آن‌ها سخت توجیه می‌شوند.

وی ادامه داد: شاید این شیوه‌ی خاصی که در هتل عباسی برای رزرو اتاق اجرا می‌شود به رفتار برخی آژانس‌های ایرانی گردشگری مربوط شود که معمولا ترکیب واقعی رزرو خود را به‌درستی مشخص نمی‌کنند یا وقتی انصراف می‌دهند، آن را با تأخیر اعلام می‌کنند. در هر حال باید این روش‌ها از هر دو طرف اصلاح شود، چون ما با گردشگر خارجی طرف هستیم که برای خدماتش از قبل پول داده و امکانات متناسب می‌خواهد، ضمن آن‌که آبروی کشوری را هم که به مهمان‌نوازی مشهور است باید در نظر بگیریم.

سیروس اعتمادی هم که عضو جامعه‌ی تورگردانان ایران است، به خبرنگار ایسنا گفت: واقعا عجیب است که هتل عباسی تا اردیبهشت‌ماه سال 93 حتی دو اتاق خالی هم ندارد، این باورکردنی نیست، آن هم در شرایطی که آژانس‌های همکار اعلام می‌کنند در هتل عباسی نتوانسته‌اند اتاقی را رزرو کنند. واقعا نمی‌دانم این اتاق‌ها را چه کسی از قبل رزرو کرده است!

اما عباس پیرمرادیان، یک راهنمای تور با اصالت اصفهانی است که گردشگران زیادی را به این هتل می‌برد. او به خبرنگار ایسنا گفت: وقتی می‌گویند برای این هتل مسافر داریم، واقعا به وحشت می‌افتم، تفاوت و تناقضی که در قیمت اتاق‌ها و شرایط هتلداری این کاروانسرای قدیمی دیده می‌شود، همیشه ما را در چالش با گردشگران می‌اندازد.

وی اضافه کرد: فکر می‌کنم عباسی جزو معدود هتل‌ها در ایران باشد که قیمت اتاق روبه حیاط با خیابان در آن، تفاوت دارد. ما این را چطور می‌توانیم به گردشگر خارجی بگوییم؟! گردشگر فقط به این فکر می‌کند که قرار است در هتلی پنج ستاره که کاروانسرایی قدیمی نامیده می‌شود اقامت کند؛ اما هنگام واگذاری و تقسیم اتاق‌ها با اتفاقی مواجه می‌شویم که سرانجام آن، شکایت گردشگر و آژانس خارجی است.

ظاهرا به‌جز موضوع اتاق‌های گران با قیمت‌هایی متفاوت و شیوه‌ی خاص هتلداری در این کاروانسرای قدیمی و البته دولتی که با برخی شرکت‌های نفتی نیز طرف قرارداد است، مسأله‌ی هلدینگ‌ها (شرکت‌های عمده‌فروش) هم وجود دارد که رزرو عمده می‌کنند و گاه باعث می‌شوند این هتل برای مدت زیادی جای خالی نداشته باشد و دست رد به سینه‌ی آژانس‌های گردشگری که مسافران خارجی دارند، بزند و درخواست گردشگر خارجی هم در نهایت بی‌جواب بماند و همان‌طور که آژانس‌ها می‌گویند، کلا از آمدن به ایران و اصفهان منصرف شود.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان کرمانشاه، گفت: «اسحاق‌وند» نام منطقه‌ای در استان کرمانشاه است که به واسطه داشتن گوردخمه‌هایش معروف است.

علیرضا مرادی بیستونی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)منطقه کرمانشاه، اظهارکرد: گوردخمه‌های سه‌گانه اسحاق‌وند در 25 کیلومتری جنوب غربی شهرستان هرسین، در شمال شرقی روستای «ده‌نو» قرار دارند.

وی افزود: نام این گوردخمه‌ها از روستایی به نام «اسحاق‌وند» گرفته شده اما در میان اهالی محل این گوردخمه‌ها به «فرهاد تاش» نیز معروف است.

مرادی بیستونی تصریح کرد: این مجموعه شامل سه گوردخمه است. گوردخمه سمت راست بالاتر از دو گوردخمه دیگر قرار دارد. گوردخمه سمت چپ به شکل طاقچه‌ای به عمق 85 سانتی‌متر و عرض 2.10 متر است. گوردخمه میانی به عمق 1.75 و عرض 1.63 متر و گوردخمه سمت راست به عرض 2.10 متر است.

وی با بیان اینکه اطراف هر یک از این گوردخمه‌ها قاب‌بندی شده، تصریح‌کرد: در قسمت بالای گوردخمه میانی، تصویر مردی به حالت تمام قد، به ارتفاع 1.87 متر و با چهره‌ای نیم رخ حجاری شده است. این شخصیت لباس چین‌دار بلندی به تن دارد و دست‌های خود را حالت نیایش در جلوی صورت خود قرار داده است.

وی خاطرنشان کرد: در مقابل او مشعلی به ارتفاع 83 سانتی‌متر و سپس آتشدانی به ارتفاع 94 سانتی‌متر دیده می‌شود. در پشت این آتش‌دان، فردی به ارتفاع 80 سانتی‌متر حجاری شده که دست‌هایش را بلند کرده و از پشت یک شیء را گرفته است.

مرادی بیستونی اظهارکرد: درگذشته این گوردخمه‌ها را به دوره ماد نسبت می‌دادند اما امروزه در مورد زمان ساخت آنها اختلاف‌نظرهایی وجود دارد. هرتسفلد آنها را به دوره هخامنشی نسبت می‌دهد و معتقد است که گوردخمه میانی قبر گئومات مغ است.

وی خاطرنشان کرد: اگر چه عده‌ای دیگر نیز این گوردخمه را متعلق به دوره هخامنشی می‌دانند، اما انتساب آن را به گئومات مغ بی‌پایه و اساس است. در پژوهش‌های اخیر، این گوردخمه‌ها را به دوره سلوکی نسبت داده‌اند. در زمان اشکانیان نقش آتشدان و پیکره شخصیتی که هر دو دست‌هایش را بلند کرده و از پشت شیء را گرفته، حجاری شده است.

معاون میراث فرهنگی استان کرمانشاه، گفت: این گوردخمه‌های دیدنی یکی از اصلی‌ترین محورهای گردشگری شهرستان هرسین است.

آبشار “آتشگاه” لردگان به عنوان طولانی‌ترین آبشار ایران در چهارمحال و بختیاری واقع شده است. این آبشار ۳ کیلومتری که به آبشار مینیاتوری ایران معروف است یکی از بی‌نظیر‌ترین جاذبه‌های طبیعی کشور به شمار می‌رود که در ۱۹۰ کیلومتری شهرکرد و در ۴۰ کیلومتری شهر لردگان قرار دارد و به دره‌ای می‌ریزد که با پستی و بلندی‌های خود آبشارهای کوچک متعددی را ایجاد می‌کند که یکی از بی‌نظیرترین‌ترین جلوه‌های طبیعت را به وجود می‌آورد.

مسیر این آبشار از محل چشمه تا اتصال به رودخانه خرسان از فضای پرسیب و سرسبزی می گذر که در آن می توانید انواع درختان و گیاهان جنگلی کمیاب را ببینید.

رودخانه خرسان یکی از سرچشمه های اصلی رودخانه بزرگ کارون و از ارتفاعات برفگیر دنا و زاگرس مرکزی در جنوب استان اصفهان و شمال کهگیلویه و بویر احمد سرچشمه می گیرد و پس از الحاق چندین رود و چشمه دیگر در استان چهار محال بختیاری وارد استان خوزستان می شود.

برای رسیدن به این آبشار باید به ۴۰ کیلومتری شهر لردگان، پس از روستاهای میلاس و سردشت شوش در روستای آتشگاه سفر کنید. روستای آتشگاه که خاطرات سرداران عیلامی را به یاد می‌آورد،‌ دره‌‌ای تنگ و زیبا با خصوصیات بکر و طبیعی است که در میان آن، نهر خروشانی جاری است و سنگ‌های آهی و گچی و درختان کهنسال گردو، چنار، بلوط و زبان گنجشک پیرامون آن را فرا گرفته‌اند.

در فاصله‌ ۲۰۰ متری‌ دره‌ هم دو آبشار نسبتا بزرگ‌ خواهید دید که در کنار عناصر زیبای‌ طبیعی‌ مانند دره‌، سبزه‌زار و اقلیم‌ مناسب‌، فضای‌ بسیار فرحبخشی‌ را جهت‌ گذران‌ اوقات‌ فراغت‌ فراهم‌ آورده‌اند.

جاده آسفالته، نشیمنگاه، آلاچیق، سرویس بهداشتی و دسترسی به روستاهای اطراف از امکانات موجود درآبشار اتشگاه لردگان است.

اگر گذارتان به لردگان افتاد، یادتان باشد که سری هم به پیست اسکی چلگرد در حاشیه روستای چلگرد بزنید که در بخش شرقی دامنه کوه کارکنان واقع شده است.

چشمه برم، چشمه سندگان، امام‌زاده شهسوار در ۴۵ کیلومتری باختر لردگان، امام‌زاده جعفر در ۵ کیلومتری باختر لردگان و امام‌زاده حسن در ۷۵ کیلومتری خاور لردگان هم از دیگر دیدنی های این منطقه هستند.

بارش برف زمستانه، گرچه هرسال و تا نیمه‌های فصل بهار، ارتباط دهستان موگویی شهرستان کوهرنگ را با دنیای خارج از آن قطع و مردم این مناطق را دچار مشکلات متعدد می‌کند، اما پس از بازگشایی راه‌های این منطقه، یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری در این سرزمین کوهستانی رخ می​نماید که می‌توان از آن به عنوان جاذبه گردشگری زمستانه در بهار یاد کرد.

معمولا اشیاء و اجسام کلاسيک در سراسر دنیا طرفداران بسياری دارند حتی هواپيماها نيز از اين قائده مستثنا نيستند و مدل‌های قديمی هواپيماها در جهان هنوز پرطرفدارند.

بخشدار زنجانرود گفت: کاروانسرای نیک‎پی و قلعه لک ‎لک در روستای شکورچی، جاذبه‌هایی هستند که متاسفانه مغفول مانده و افراد کمی از وجود این اماکن آگاه هستند.

مجتبی نوری در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری ایسنا، منطقه زنجان، خاطرنشان کرد: جاذبه‎های گردشگری می‌تواند به‌عنوان مهم‌ترین منبع درآمدزایی هر منطقه‌ای به ‌شمار آید. در بخش زنجانرود جاذبه‌های بکری همچون معدن چهرآباد که محل کاووش مردان نمکی است و بند تفریحی عندآبادعلیا وجود دارد. تاکنون سرمایه‌گذاری چندانی برای شناساندن این اماکن به مردم نشده و اگر کاری نیز شده در حد محدود انجام شده است.

وی با اشاره به برگزاری جشنواره شترسواری در روستا قره اوغلانلو که به ‌صورت سالانه برگزار می‌شود، گفت: قطعاً با کمی برنامه‌ریزی و نگاه اقتصادی به چنین ظرفیت‌هایی می‌توان مناطقی همچون زنجانرود را توسعه داد. حمایت‌ها و همکاری‌های بخش خصوصی در زمینه‌ توسعه‌ گردشگری می‌تواند مفید و موثر باشد.

نوری ادامه داد: باید با ایجاد فضای لازم با قابلیت‌ها و ساز و کارهای اثر بخش و متناسب با ویژگی‌های جوامع روستایی جنبه‌های مختلف زندگی این قشر را در معرض دید عموم قرار داد تا بتوان در زمینه گردشگری و جذب توریست پیشرفت کرد.

وی، راه‌کارهای مناسب برای جذب توریست و فراهم کردن زمینه‌های لازم برای شناساندن ابعاد مختلف زندگی روستاییان را ضروری دانست و یادآور شد: ظرفیت‌هایی وجود دارد که بی‌توجهی به آن هزینه‌های زیادی در پی دارد.

به گزارش ایسنا، روستای شکورچی واقع در بخش زنجانرود در 90 کیلومتری غرب زنجان قرار دارد.

به گزارش خبرنگار مهر، این شهر در دل کوه ها و تپه های پوشیده از درختان جنگلی آرمیده و به واسطه طبیعت زیبای آن و وجود آبشارها، چشمه ساران، رودخانه ها و جنگلهای انبوه بلوط، این شهر را پایتخت طبیعت ایران نام نهاده اند.

شهری در شمال شرقی کهگیلویه و بویراحمد و در دشت کوچک "سررود" که در میان دو رودخانه بشار و مهریان قرار گرفته است. رودخانه هایی که از کوهستانهای زاگرس جنوبی سرچشمه می گیرند و دشتهای جنوب را سیراب می کنند.

وجود هفت امام زاده در اطراف این شهر مبین اعتقادات پاک شیعی این مردمان است. امام زادگانی که طی سالیان سال ملجأ و مأوای آنان بوده و هست و قسم به هفت امام زاده "سررود" سوگندی بس بزرگ محسوب می شود.

امام زاده شاه قاسم، شاه مختار، شاه عبدالله، شاه قیاس، شاه محمد، شاه فرج الله و شاه حسن در چهار گوشه این شهر، از گذشته های دور تاکنون مورد احترام و زیارتگاه مردم بوده است.

تاریخچه شهر یاسوج

اگرچه تا قبل از سال 1342 یاسوج تنها یک روستا در میان دهها روستای دشت سررود بود اما در این سال مرکز فرمانداری کل کهگیلویه و بویراحمد می شود و سپس در سال 1355 به مرکزیت کل استان ارتقا می یابد.

پیش از ایجاد شهر یاسوج، در حدود پنج کیلومتری آن، یک شهر قدیمی به نام «تل خسرو» قرار داشت که اینک به جز تپه‌ ای باستانی و یک روستا، اثری دیگر از آن باقی نمانده‌است.

این شهر در راستای اجرای پروژه تخت قاپوی عشایر و برای اسکان اجباری ایل بویراحمد از سوی حکومت رضا شاه پس از جنگ "تنگ تامرادی" تاسیس شد.

در جنگ "تنگ تامرادی"، بویراحمدی ها قشون دولتی را به فرماندهی سرلشکر "حبیب الله شیبانی" شکست دادند و خواب را برچشم رضاشاه حرام کردند تاجایی که شاه، سرلشکر "شیبانی" را به دلیل این شکست برکنار و سپس در یک دادگاه نظامی محاکمه می کند.

پس از جنگ تنگ تامرادی که به شکست ارتش مدرن رضا شاه از بویراحمدیها انجامید، دولتی ها با ایجاد تفرقه و پس از آن کشتن "کی لهراس"، عشایرزاده دلیر بویراحمدی اقدام به تاسیس شهر تلخسرو برای اسکان عشایر بویراحمد کردند.

براین اساس احداث اماکن اداری و مسکونی از سال 1309شروع شده و تا ابتدای دهه 20 ادامه داشت. اما پس از شهریور 1320و برکناری رضا شاه از قدرت این شهر توسط برخی از طوایف تخریب و غارت می شود.

با این حال تاریخ این منطقه به این شهر خلاصه نمی شود و وجود تپه باستانی "تل خسرو" مربوط به دوره کیانیان، کشف قبرستانی باستانی متعلق به 3500 سال پیش در اطراف این شهر و همچنین وجود محوطه باستانی محمود آباد و مهریان در شمال شرقی و غربی یاسوج و اسامی باستانی مناطقی در کنار این شهر همچون دشت روم، بازرنگ، مزدک و تل زالی حکایت از پیوند دیرینه این شهر با تاریخ باستان دارد.

اگر چه برخی از پژوهشگران باستانی معتقدند ساکنین این منطقه را سلسله ای از امرای محلی پارس به نام "بازرنگیان" تشکیل می دادند و برهمین اساس اینجا را بازرنگ می نامند.

افسانه کی خسرو

"تل خسرو" یکی از این مکانهای باستانی در پنج کیلومتری جنوب یاسوج است که بومیان آن را به "کی خسرو" فرزند "سیاوش" از پادشاهان کیانی نسبت می دهند و افسانه این تل، قرنها سینه به سینه نقل شده و اکنون نیز در بین مردم بومی ساری و جاری است.

بومیان معتقدند پس از آنکه به کی خسرو سروش الهی می رسد، به دشت یاسوج می آید و به سوارانش دستور می دهد هر کدام توبره ای خاک بر روی هم بریزند تا تپه ای شکل بگیرد.

آنگاه کی خسرو بر بالای تل می رود و لهراسب را به جانشینی خود انتخاب می کند. بومیان می گویند زال نیز در جای دیگری از این دشت با سپاهیانش تلی می سازد که هنوز هم آن را "تل زالی" می نامند. اگرچه اکنون زیرساختمانهای شهر یاسوج ناپدید شده است.

بر اساس این افسانه که در شاهنامه فردوسی نیز بدان اشارت شده، کی خسرو پس از آن که تاج شاهی را بر سر لهراسب می گذارد، با سی تن از سواران خود به  دنا می رود و در غاری که اکنون نیز با نام "غار کی خسرو" جاودان مانده، عبادت کرده و به آسمان پرواز می کند.

یاسوج؛ دروازه پارس

با این حال پیوند اساطیر ایران با این نقطه از دامنه های دنا یعنی یاسوج، تنها به این افسانه خلاصه نمی شود و برخی از پژوهشگران تاریخ باستان، یاسوج را دربند پارس نامیده اند و اعتقاد دارند که حماسه دربند پارس اینجا روی داده است.

اگر چه مکانهای دیگری از جمله تنگ تکاب، تنگ پیرزال و تنگ تامردادی هم از سوی برخی محققین استان به عنوان محل وقوع این جنگ نام برده شده اما Jona Lendering پژوهشگر هلندی تاریخ باستان احتمال داده در سال 331 سال قبل از میلاد، "اسکندر مقدونی" در حمله به پرسپولیس از منطقه یاسوج گذشته و در تنگه ای در شمال این مکان با نام "تنگ مهریان" با لشکر "آریو برزن"، سردار بزرگ هخامنشی رودررو شده است.

در این حماسه، آریوبرزن و خواهرش "یوتاب" و سپاهیانش چنان جنگیدند که همگی کشته شدند و نموداری از شجاعت و از جان گذشتگی در راه میهن را برای آیندگان به یادگار گذاشتند

اما اسطوره های کهن ایران زمین در کهگیلویه و بویراحمد گویی نه افسانه بلکه رویدادهای واقعی هستند که در اذهان مردم این دیار جاودانه مانده اند.

شاید کشف یک گورستان باستانی درکنار شهر یاسوج مربوط به هزاره قبل از میلاد مسیح، به این افسانه های اساطیری رنگ واقعیت و به نامهای باستانی در این شهر هویت تاریخی بخشد. گورستانی که به طور اتفاقی در سال 88 و هنگام خاکبرداری کشف شد.

کاوش گورستان باستانی یاسوج مربوط به سه هزار و 500 سال پیش، زوایای تاریخی ناشناخته مانده ساکنین باستانی این منطقه را که گوشه و کنار آن از گذشته های دور با نامهای باستانی جاودان مانده، هویدا می کند.

با این حال  شهر کنونی یاسوج در دهه 40 شمسی و 20 سال پس از تخریب تلخسرو و بازهم با هدف اسکان اجباری عشایر لرزبان بویراحمد که به دلیل خصلت ظلم ستیزی خود پیوسته در جنگ با حکومت مرکزی بودند، تاسیس شد و در آن سالها کارخانه قند به عنوان اولین صنعت در این شهر شکل گرفت. اگرچه امروزه صنعت در این شهر رشد بسیاری داشته و هم اکنون سه شهرک صنعتی در آن فعال هستند.

یاسوج پربارش ترین شهر زاگرس

شهر یاسوج با ارتفاع 1870 متر از سطح دریا، پربارش ترین شهر در حوزه زاگرس است و میانگین بارندگی بلند مدت در این شهر به  834 میلیمتر می رسد.

به همین دلیل این شهر نمایشگاهی از کوه، دشت، جنگل، رودخانه های خروشان، آبشارها و چشمه ساران است و این طبیعت بکر و چشم نواز یاسوج را به عنوان "پایتخت طبیعت ایران" معرفی کرده تا به واسطه این زیباییها و آب وهوای مطبوعش، هر ساله در فصل بهار و تابستان، پذیرای گردشگران زیادی به خصوص در فصول گرم سال باشد.

در این میان آبشار یاسوج گردشگر پذیرترین مکان تفریحی در این شهر در روزهای گرم تابستان است. این آبشار زیبا در پنج کیلومتری شمال یاسوج قراردارد و دارای هوایی مطبوع و آبی خنک و گواراست که سالانه مسافران زیادی را به خصوص در بهار و تابستان پذیراست. مسافرانی که از گرمای طاقت فرسای جنوب فرار کرده اند و میهمان سایه درختان قد کشیده، در کنار آبی خنک و روان همراه با نسیمی دل انگیز، می شوند.

مکان تفریحی تنگ گنجه‌ای که در 10 کیلومتری شمال غربی یاسوج قرار دارد، منطقه ای است خوش آب و هوا با رودخانه ای زلال و پوشیده از جنگل که دل کوه‌های دنا می‌جوشد و نوازشگر چشمان گردشگران در بهار و تابستان است.

پارک جنگلی یاسوج یکی دیگر از زیباییهای بکر و روح نوازی است که با 800 هکتار وسعت بزرگترین پارک جنگلی درجنوب کشور است.

این پارک در شمال شهر یاسوج قرار داشته و انبوه درختان بلوط، بادام کوهی، ارزن، کیکم، بنه و زالزالک در آن، سایه مهرشان را بر سر هر غریبه ای می گسترانند.

دریاچه سد شاه قاسم تابلویی زیبا از آبی آسمان و سبزی درختان و آبی رودخانه هاست که در پنج کیلومتری جنوب شهر یاسوج بر دامنه کوه نقش بسته است.

تنگ مهریان درشمال شهر یاسوج قرار داشته و رودخانه زیبای مهریان از آن می گذرد. آب و هوای مطبوع این تنگه جان هر رهگذری را تازگی می بخشد.

آبشار تنگ تامرادی که در فاصله ۵۵ کیلومتری از شهر یاسوج واقع شده یکی از جاذبه های طبیعی است که زیبایی منحصر به فردش چشم هر بیننده ای را مسحور می کند.

این آبشار از  15 آبشار تشکیل شده و ارتفاع آن بیش از 15 متر است. وجود چهار آبشار با ارتفاع هشت تا 10 متر و حوضچه های آب زلال و گوارایی که همچون زمردی سبز در دل این آبشار پدیدار شده اند، زیبایی آن را صد چندان کرده است.

در فاصله 25 کیلومتری شهر یاسوج ماسوله ای دیگر قرار دارد که نامش "کریک" است. در ورودی این دهکده شالیزارهای سبز همچون تابلویی زیبا و چهل تکه است که در آینه زمین نقش بسته است.

بافت دهکده بافتی قدیم است که در خانه ها به صورت پلکانی قرار داشته و حیاط هر خانه پشت بام خانه ای دیگر است. این روستای زیبا در انبوه درختان و باغات و شالیزارها محصور شده و درختانش در دوطرف جاده گنبدی ساخته اند که وقتی از آن می گذری، پای در بهشتی می گذاری که با نغمه پرندگان و صدای جویبارها و سکوت درختان عجین شده است.

اما این استان یکی از اصلی ترین مکانهای زیست عشایر ایران است که شیوه های زندگی جذاب آنها و تعامل زیبایشان با طبیعت یکی از زیباترین و کمیاب ترین جلوه های گردشگری ایران را رقم زده است.

شهر آریوبرزن طی روز های آینده و با آغاز دور دوم سفرهای تابستانی بازهم میزبان خیل عظیمی از گردشگرانی است که از گرمای خرما پزون جنوب فرار می کنند تا دمی در زیر سایه خنک بلوطهای دنا بیاسایند و از آب گوارای چشمه هایش بنوشند.

...........

گزارش و عکس: شریف اسلامی

«گوردختر» آرامگاهی سنگی از دوره‌ی هخامنشیان است که برخلاف ظاهر قابل توجه‌اش، در طول دهه‌های گذشته، کمترین توجه از سوی مسوولان و گردشگران به آن شده است.

به گزارش ایسنا، این اثر تاریخی که شباهت زیادی به آرامگاه کوروش در پاسارگاد (استان فارس) دارد، در دشت «میانکوهی پشت پَر» شهرستان دشتستان قرار دارد و از نقاط دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است.

گوردختر در میانه‌ی دهه‌ی ۱۳۸۰ مرمت شد؛ ولی اکنون وضعیت مناسبی ندارد. این بنا در تنگ ارم در بخش مرکزی شهرستان دشتستان در استان بوشهر و در جاده‌ی برازجان - کازرون قرار دارد.

در شرق گوردختر، بقایای کوشک اردشیر ساسانی دیده می‌شود. از دیگر آثار دوره‌ی هخامنشیان در برازجان می‌توان به کاخ چرخاب کوروش در یک کیلومتری جنوب غرب برازجان، کاخ سنگ سیاه و کاخ بردک سیاه در دشتستان اشاره کرد.

این آرامگاه به سبک آرامگاه کوروش بزرگ، اما در اندازه‌ی کوچک‌تر ساخته شده و سقفی شبیه آرامگاه کوروش بزرگ دارد. باستان‌شناسان تأیید کرده‌اند که این اثر متعلق به سال ۶۰۰ پیش از میلاد، دوره‌ی هخامنشیان، است.

کل بنا از ۲۴ قطعه سنگ در ابعاد مختلف ساخته و به‌وسیله‌ی بست‌های دم‌چلچله‌ای به یکدیگر متصل شده است. در ساخت این بنا مانند دیگر سازه‌های ساخته‌شده توسط معماران هخامنشی، هیچ ملاتی به‌کار نرفته‌ است. بر بالای این مقبره، قسمتی فرورفتگی شبیه به یک قاب وجود دارد که احتمالا جایگاه قرار گرفتن کتیبه‌ای مربوط به آن بوده‌ است. ارتفاع واقعی بنا 5 / 4 متر است و در درون اتاقک بنا حوضچه‌ی کوچکی وجود دارد.

گوردختر را ابتدا باستان‌شناس بلژیکی، لویی واندنبرگ، در سال ۱۳۳۹ هجری شمسی کشف کرد. واندنبرگ معتقد بود، گوردختر قبر چیش‌پیش یا کوروش یکم (جد کوروش کبیر) است؛ اما سپس علیرضا شاپور شهبازی، آن را آرامگاه کوروش کوچک دانست. گمانه‌ها درباره‌ی این بنا فراوان است. آرامگاه ماندانا، مادر کوروش یا آتوسا، دختر کوروش و شهبانوی هخامنشی، برخی دیگر از گمانه‌ها درباره‌ی این بنا هستند.

گوردختر در سال ۱۳۷۶ با شماره‌ی ۱۸۹۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

این اثر هخامنشی در اوایل دهه‌ی ۸۰ توسط گروهی به سرپرستی حسن راهساز مرمت و احیا شد. به گفته‌ی کارشناسان، پروژه‌ی گوردختر از جمله کارهای موفق این گروه مرمت‌گر بوده است. مرمت‌گران برای به‌سازی و احیای آرامگاه، ۲۴ قطعه سنگ بنا را پیاده کردند و برخی قطعات آن را که دچار رانش و جابه‌جایی شده بودند، اصلاح یا با قطعات جدید سنگ جایگزین کردند.

یادگاری‌نویسی روی بنا و ساخت‌وساز خانه‌های روستایی در حریم درجه‌ی یک اثر، وضعیت و شکل اسف‌باری به این محوطه تاریخی داده است. نخستین دست‌اندازی توسط اداره‌ی برق منطقه با نصب تیرک چراغ برق در فاصله‌ی چهار متری آن صورت گرفت. در سال ۱۳۹۱ نیز گزارش شد که داخل این بنا، مرغ و خروس و گوسفند نگهداری می‌شود.

منبع: ویکی‌پدیا

شهر استخر حداقل از اواخر دوره‌ی اشکانی به‌عنوان مرکز ایالت فارس شاخته می‌شد و در دوره‌ی ساسانی به اوج رونق و اهمیت تاریخی‌اش رسید.

به گزارش ایسنا، نطفه‌ی اولیه‌ی امپراطوری ساسانی در این شهر شکل گرفت و محل تاج‌گذاری برخی پادشاه‌های ساسانی بوده است. البته از مراحل آغازین شکوفایی شهر استخر که مربوط به اعصار پیش از ساسانی است، اطلاعات چندانی در دست نیست.

در دوره‌ی هخامنشی برخی باستان‌شناسان بیشتر با توجه به موقعیت جغرافیایی و نزدیکی به تخت جمشید، استخر را بخش عامه‌نشین شهر پارسه (تخت جمشید) دانسته‌اند. از سده‌های پس از هخامنشی نیز برخی سکه‌های حکام محلی پارس، عمده‌ترین مدارک به‌شمار می‌روند.

در روزگار شاهنشاهی ساسانی، استخر به‌عنوان خاستگاه آن دودمان، محل معبد مشهور آناهیتا و شهری برای تاج‌گذاری، اهمیت فراوان داشته است. پس از انتقال مرکزیت حکومت ساسانی به غرب شاهنشاهی، استخر به‌تدریج بخشی از اهمیت نخستین خود را از دست داد. با این وصف، به‌عنوان مرکز آیینی و محل تاج‌گذاری شاه‌ها و نیز مرکز منطقه‌ای فارس تا پایان این سلسله باقی ماند.

اشاره‌هایی که در شاهنامه‌ی فردوسی به نام استخر شده، علاوه بر اهمیت تاریخی، از این جهت که آیینی بودن این شهر را به‌عنوان محل تاج‌گذاری شاه‌ها و مرکزی مذهبی نمایان می‌کند، اهمیت دارد. مثلا در بیان جنگ‌های اردشیر با اردوان پنجم اشکانی: «برین همنشان تا به شهر ستخر/که بهمن بدو داشت آواز و فخر» و یا درباره‌ی تاج‌گذاری بهرام گور: «درم داد و آمد به شهر ستخر/به سر برنهاد آن کئی تاج فخر».

با آغاز حمله‌ها به ایران، فارس زودتر از مناطق دیگر مورد حمله قرار گرفت و در این میان، استخر با توجه به شورش‌های متوالی سکنه‌ی آن، بارها تسخیر و غارت شد. ویرانی‌های حاصل از این حملات از یک‌سو و رونق تدریجی شیراز، در اواخر سده‌ی اول هجری از سوی دیگر، باعث مهاجرت بخش عمده‌ای از سکنه آن شد.

بعد از آن نیز استخر در میان کشمکش حکام محلی صفاری، آل زیار و آل بویه به پادگانی نظامی تبدیل شد و سرانجام در اواخر زمامداری آل بویه به کلی ویران شد. شهر استخر پس از آن، مدتی به‌شکل یک روستا به عمر خود ادامه داد و احتمالا در سده‌های 9 و 10 هجری به کلی متروک و به‌شکل امروزی خود درآمد.

محوطه‌ی تاریخی معروف به شهر استخر در هفت کیلومتری شمال تخت جمشید، در حاشیه‌ی شرقی دشت مرودشت در استان فارس قرار گرفته است.

منبع: مجله‌ی باستان‌پژوهی، دوره جدید، سال اول، شماره 1

ورود بی سابقه گردشگران به آبشار بیشه در استان لرستان موجب ترافیک در مسیر دسترسی به این جاذبه طبیعی شده تا بسیاری از گردشگران تابستانی تب تند تابستان را در خنکای این آبشار دیدنی فروکش کند.

سرزمین کرمانشاهان در دوران مادها یکی از اصلی ترین محدوده قلمرو مادها محسوب می شده و حتی بسیاری از کارشناسان معتقدند که کرمانشاه زادگاه مادهاست.

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی هنری خبرگزاری ایسنا منطقه کرمانشاه، مادها در پایان سده هشتم و آغاز سده هفتم قبل از میلاد در نواحی غرب ایران حکومت می کردند. این سلسله اولین حکومتی است که به شیوه پادشاهی و از نژاد آریایی‌ها بودند.

علیرضا مرادی بیستونی - معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان - کرمانشاه در گفت و گو با خبرنگار ایسنا منطقه کرمانشاه، در این باره گفت: نخستین اشاره به قوم مادها در کتیبه‌ای به تاریخ 837 قبل از میلاد است که در آن سرزمین مادها را کوه‌های کردستان و کرمانشاهان دانسته اند.

وی افزود: این قوم که از نژاد آریایی است، پس از آنکه نتوانست بر دولت مقتدر آرارات پیروز شود، سرزمین‌های امروزی آذربایجان – کردستان و کرمانشاهان و... را اشغال کرد. این پیروزی‌ها ممالک مجاور را نگران کرد، پس دولت آشور به ماد حمله کرد و قوم ماد پس از پذیرفتن خسارت‌های سنگین در سال 838 قبل از میلاد تابعیت دولت آشور را پذیرفت.

این باستان شناس کرمانشاهی اظهارکرد: کرمانشاه در زمان مادها یکی از ایالت‌های غربی آن دولت بود و در زمان کیاکسار جزء ساترپ نشین (استانداری) دهم بود که به بیت هامبان از آن یاد شده است.

مرادی بیستونی تصریح کرد: در سال 550 قبل از میلاد حکومت مادها به دست کورش پادشاه ممالک پارس پس از 158 سال خاتمه یافت و ماد و پارسوا یکپارچه شد. همچنین در سال‌های بین 727 – 715 قبل از میلاد یکی از سران ماد به نام دیائوکو به مخالفت با سارگن به آشور لشکر کشید و چون قوای سارگن بیشتر بود شکست خورد.

معاون میراث فرهنگی استان کرمانشاه با اشاره به آثار به جای مانده از دوران مادها در استان کرمانشاه، گفت: گوردخمه ها یکی از اصلی ترین آثار به جای مانده از دوران مادها در استان کرمانشاه است.

وی در مورد گوردخمه های مادی، افزود: شیوه تدفین مردگان در ایران باستان متفاوت بوده است و با توجه به باورهای دینی مردم در هر عصر و زمانی به گونه ای خاص صورت می گرفته است، گاهی جسد شخص مرده را در نزدیکی محل سکونت او مثلا کف غار یا در کف منزل وی دفن می کردند و گاهی در صخره ها قرار می‌دادند. در برهه‌ای آن‌را در زمین دفن می کردند و در دورانی هم از تابوت اعم از سنگی یا سفالین یا خمره‌های بزرگ استفاده می شد.

مرادی بیستونی خاطرنشان کرد: گوردخمه به آرامگاه‌های سنتی گفته می شود که از سنگ و در دل کوه تراشیده می‌شود.

این باستان‌شناس کرمانشاهی درباره گوردخمه‌های مادی در استان کرمانشاه همچنین اظهار کرد: گوردخمه بیستون در شهر بیستون و در محوطه آثار باستانی و بالاتر از مجسمه هرکول قرار دارد. این گوردخمه با عمق 57 سانتی متر و اندازه دهانه پائین آن 100 سانتیمتر و دهانه بالایی آن 85 سانتیمتر و گودی کف آن 10 سانتی متر است و ارتفاع بلندترین نقطه سقف آن 75 سانتی متر است. این گوردخمه از کوچک ترین گوردخمه‌های استان به شمار می‌رود که دهانه این گوردخمه به طرف شرق است.

وی ادامه داد: همچنین گوردخمه دیره (شلین) یکی دیگر از آثار دوران مادها در دیار سنگ و آب است که در کنار جاده سرپل ذهاب به طرف گیلانغرب و در منطقه دیره قرار دارد.

مرادی بیستونی تصریح کرد: از مشخصات گوردخمه دیره این است که طول آن 6.50 متر و عمق 3.20 متر و ارتفاع 2.15 متر است. این دخمه بزرگ و در عین حال بسیار ساده تراشیده شده است و دهانه این دخمه به سمت شمال است.

این باستان شناس کرمانشاهی گوردخمه‌های دربند صحنه، نیایشگاه‌های مادی واقع در محوطه تاریخی بیستون و سنگ مذبح روانسر را از دیگر آثار دوران مادها در استان کرمانشاه دانست.